W przemyśle wykorzystuje się różne rodzaje odlewów, żeby wytworzyć między innymi części do maszyn, wirniki turbin czy elementy silników lotniczych. Czy jednak wszystkie komponenty powstają w taki sam sposób i przy użyciu tych samych form? Wyjaśniamy, czym odlewy precyzyjne różnią się od standardowych.
Odlewy precyzyjne umożliwiają dokładne odwzorowanie kształtu
Odlewy precyzyjne wykonuje się z użyciem metody traconego wosku, która pozwala odwzorować bardzo skomplikowane kształty bez konieczności dodatkowej obróbki. Standardowe odlewy staliwne czy żeliwne wymagają zazwyczaj późniejszego szlifowania lub frezowania, ponieważ forma nie odwzorowuje dokładnie wszystkich szczegółów. W przypadku odlewów precyzyjnych uzyskuje się powierzchnie zbliżone do gotowego produktu, co jest szczególnie przydatne w produkcji drobnych elementów np. części zegarków, narzędzi chirurgicznych czy komponentów silników lotniczych.
Wykorzystanie form ceramicznych do odlewów precyzyjnych
W metodzie traconego wosku stosuje się jednorazowe formy ceramiczne, które rozbija się po zakończeniu procesu. W tradycyjnych metodach używa się trwałych form piaskowych albo metalowych, które można wykorzystywać wielokrotnie. Dzięki temu odlewy precyzyjne mogą przyjmować bardziej złożone kształty, ponieważ forma nie ogranicza konstrukcji detalu. Formy ceramiczne dokładnie otulają woskowy model, co daje większą kontrolę nad finalnym kształtem.
Inne rodzaje materiałów odlewniczych
Odlewy precyzyjne pozwalają używać stopów o wysokich temperaturach topnienia, na przykład nadstopów niklu, które trudno przetworzyć w standardowych formach. Technologia ta umożliwia wykonanie komponentów z materiałów o specjalnych właściwościach mechanicznych lub odpornych na korozję. W odlewach tradycyjnych dominuje stal węglowa, żeliwo lub aluminium, które nie wymagają aż tak dokładnego formowania.
Precyzyjne odlewy dla przemysłu
Odlewy precyzyjne trafiają do branż, gdzie wymaga się wysokiej powtarzalności i precyzji, jak lotnictwo, medycyna czy energetyka. Z kolei standardowe odlewy lepiej sprawdzają się w produkcji masowej części o mniejszych wymaganiach technicznych, na przykład w budowie maszyn, motoryzacji czy armaturze. Przykładowo, korpus zaworu w instalacji wodnej zazwyczaj odlewa się metodą tradycyjną, ale wirnik turbiny już z wykorzystaniem metody traconego wosku.
Koszt i czas produkcji odlewów precyzyjnych a standardowych
Wykonanie odlewów precyzyjnych wiąże się z większymi nakładami – przygotowanie formy ceramicznej jest bardziej czasochłonne i droższe niż wytworzenie formy piaskowej. Jednak w produkcji małoseryjnej lub jednostkowej, gdzie liczy się jakość detalu, wyższe koszty znajdują uzasadnienie. W produkcji seryjnej bardziej opłacają się standardowe odlewy, ponieważ można szybciej uruchomić proces i powielać elementy w dużych ilościach.
Możliwość ograniczenia obróbki mechanicznej w odlewach precyzyjnych
Dzięki wysokiej dokładności wymiarowej odlewy precyzyjne często nie wymagają dalszego toczenia, frezowania czy wiercenia. W praktyce oznacza to oszczędność czasu i mniejsze zużycie maszyn. Przykładowo, zębatka wykonana metodą traconego wosku może trafić bezpośrednio do montażu. W przypadku odlewów standardowych konieczne bywa usunięcie naddatków, które powstają w trakcie zalewania formy.
Elastyczność projektowania odlewów precyzyjnych
Odlewy precyzyjne dają projektantom większą swobodę – można uwzględnić nietypowe geometrie, cienkościenne elementy albo wnętrza o skomplikowanej strukturze. Taka swoboda przydaje się tam, gdzie konstrukcja wymaga zmniejszenia masy przy zachowaniu wytrzymałości, jak np. w przemyśle lotniczym. Tradycyjne odlewy żeliwne i staliwne mają ograniczenia kształtu, ponieważ forma musi się otworzyć, żeby można było wyjąć gotowy odlew bez jej uszkodzenia. Z tego powodu projektanci muszą unikać zbyt skomplikowanych geometrii, podcięć i wnęk, które utrudniałyby wyjęcie detalu z formy.
Odlewy precyzyjne różnią się od standardowych tym, że pozwalają uzyskać bardzo dokładne kształty, powstają w jednorazowych formach ceramicznych, nie wymagają dużej obróbki po odlaniu, dają możliwość tworzenia bardziej skomplikowanych części i pozwalają używać specjalnych stopów metali. Skorzystaj z naszej oferty, bo my wiemy, że precyzja w przemyśle to bezpieczeństwo i efektywne wyniki pracy!
